Likör Kadehinde Fizik - Flüorışı

Fizik temalı bir fotoğraf çekmesi gerekiyordu kızımın, iki buçuk ay kadar önce. Optik birşey olsun, içinde lazerde olsun filan deyip internette arama yaparken, flüorışı olayının zeytinyağında basitçe gözlenebileceğini öğrendik.

Flüorışı (fluorescence/floresans) kabaca şu : Bazı maddeler, uyarıcı bir ışını soğurduktan sonra, daha uzun dalgaboyunda bir ışık yayıyor. Atomlar uyarıcı ışığı emdiklerinde elektronlar üst enerji kulvarlarına çıkıyor ve olağan kulvarlarına geri dönerken, kulvarlar arası enerji farkıyla ilişkili foton salıyor. (elektron dürüst mü ne, borcunu ödüyor) . Alınanla verilen enerji farkı ise galiba titreşim ve ısı olarak açığa çıkıyor. Kadehte su ve zeytinyağı var ve yoğunluk farkından dolayı zeytinyağı üste çıkıyor. Zeytinyağındaki bazı maddeler bu özelliği taşıyor ve yukarıdan tutulan yeşil lazer ışığını turuncu-kırmızıya çeviriyor (532nm yeşil --> 600nm civarı turuncu). Suya biraz nano SiO2 katıldı, ışığın saçılıp su içinde çizgi şeklinde görünür olması için. Havada görünür olması içinse bir demlikte su kaynatılıp, su buharı hortumla tutuldu. Çok iyi değil ama yüzeyden yansıyan zayıf ışın bile görülebiliyor (üst-sağ)

(Bir soru: Turuncuya dönen ışık zeytinyağından çıktıktan sonra neden tekrar yeşile dönüyor ? Floresan lambada 'morötesi-->görünür ışık' dönüşümü kalıcı örneğin. Bu tam onun gibi değil mi ne? Neler oluyor ? )

İkinci fotoğraf ise , yeşil lazerin yandan uygun açıyla tutulmasıyla, yağ yüzeyinde tam yansıma olayını gösteriyor. Yani gelme açısı sınır açıdan büyük olduğu zaman, ışık az yoğun ortama geçemiyor (burada yağdan havaya), kırılma yerine yansıma oluşuyor. Dalgaboyu yine değişmiş ve renk yeşilden turuncuya kaymış durumda .

(Not2 : Solda, turuncu ışında o topakta ne ? Çekim hatası mı, flüorışı olaya yol açan madde veya sadece ışığı saçan bir madde mi orada topaklanmış ? Bu kadehte neler oluyor ? )

 

1 yaşında karla ilk tanışma (45/1)

Ek1 : Nano SiO2 şart değil. (Bir nedenle elimde vardı onunla denedim.  Öyle her çeşit nano malzemesi olan biri değilim). Yoğurt aynı işi görür. Kaymaksız, sulu tarafından çay kaşığı ucuyla alınan yoğurt bir çay bardağındaki suya eklenir, karıştırılır. Yine de parçacıklar kalabiliyor. Kaba filtre kağıdı veya filtre kahve için satılan filtre kağıdıyla süzmek gerekiyor.  Deneme yanılmayla yoğurt-su miktarı tespit edilebilir.